Üsküdar Üniversitesi Tarih Kısmı Lideri Prof. Dr. Hadiye Yılmaz Odabaşı, 30 Ağustos Zafer Bayramı münasebetiyle, Büyük Taarruz’a giden süreci anlattı.
Büyük Taarruz ulusal gayretin mukadderat anı
Büyük Taarruzun, 1919 yılından beri bin bir zorluk ve yoklukla verilen Türk ulusal gayretinin mukadderat anı olduğunu kaydeden Prof. Dr. Hadiye Yılmaz Odabaşı, “Milletin bağımsız bir halde hayatını sürdürebilmesi için verilen çabanın bu dönüm noktası, şahsen kurtarıcı önder Mustafa Kemal Paşa tarafından son derece titiz, sabırlı ve gerçekçi bir bakış açısıyla ve yaklaşık bir yıl evvel, Sakarya Savaşı’ndan çabucak sonra planlanmaya başlamıştır. Hakikaten Sakarya galibiyetinden sonra TBMM’de taarruzun devam etmesine yönelik isteklere sert bir biçimde karşı durmuştur.” dedi.
Sakarya’dan sonra yaklaşık bir yıl boyunca eksikler giderildi
20 Temmuz 1922’de Meclis’ten tekrar Başkomutanlık yetkilerini alan Mustafa Kemal Paşa ve Türk ordusunun, Büyük Taarruz için yaklaşık 1 yıl çok kapsamlı ve zımnî bir hazırlık devri geçirdiğini anlatan Prof. Dr. Hadiye Yılmaz Odabaşı, “1921 yılının son muharebesi olan Sakarya’dan sonra askerlerimiz yaklaşık bir yıl boyunca hem dinlendi hem de eksikleri giderildi. Alaylar, tümenler destek edilirken topçu ve süvari birlikleri güçlendirildi. Bir yandan Sovyetlerden gelen silahlar depolanırken bir yandan da atak hareketleri bâtın tatbikatlarla çalışıldı. Cephane, köylülerimizden sağlanan iaşe ve sıhhat gereçleri gizlice cephe gerisine yığıldı.” diye konuştu.
Çalışmalar kapalılıkla yürütüldü
Başkomutan ve kumandanların sık sık yapılan cephe ziyaretleriyle askerlerin moralini yükseltirken çeşitli propaganda faaliyetleriyle de Türk halkının son taarruzla vatanın kesin olarak kurtulacağına dair inancının güçlendirildiğini tabir eden Prof. Dr. Hadiye Yılmaz Odabaşı, şöyle devam etti:
“Başkomutanın zımnilik stratejisi doğrultusunda taarruz planı sadece Genelkurmay Başkanı Fevzi (Çakmak) Paşa, Batı Cephesi Kumandanı İsmet (İnönü) Paşa, 1. Ordu Kumandanı Nurettin (Sakallı) Paşa, 2. Ordu Kumandanı Yakup Şevki Paşa, Kocaeli Kümesi Kumandanı Kazım (Özalp) Paşa ve Süvari Kolordusu Kumandanı Fahrettin (Altay) Paşa üzere üst seviye kumandanlarla paylaşıldı. Tıpkı saklılıkla ordunun birlik kaydırmaları ve yığınaklar da gündüz değil gece yapıldı. Uygulanan bir diğer strateji ise aldatıcı hareketlerdi. Örneğin taarruzdan bir gün evvel 25 Ağustos günü Mustafa Kemal Paşa Şuhut’ta karargâhta iken gazetelerde Başkomutan Mustafa Kemal Paşa’nın yarın (26 Ağustos) Ankara’da bir çay daveti vereceği haberi yayımlandı. En vurucu aldatıcı hareket ise Yunan ordusu Eskişehir ve Ankara tarafından taarruz beklerken, Türk ordusunun güneyden Afyon üzerinden Büyük Taarruz’u başlatması olacaktı.”
Şuhut’tan Kocatepe’ye sessiz yürüyüş
25 Ağustos’u 26 Ağustos’a bağlayan gecenin, sabah 5’te başlayacak taarruz hazırlıkları için büyük değer taşıdığını da lisana getiren Prof. Dr. Hadiye Yılmaz Odabaşı, “Topçu bataryalarının Başkomutanlık Karargahının bulunduğu Afyon Şuhut’tan Kocatepe’ye Yunanlara sezdirilmeden kapalılıkla taşınması gerekiyordu. 25 Ağustos gecesi 21.00 sularında Başkomutan ve ordu kumandanları Büyük Taarruz’un ana komuta merkezi olan 1874 metre yüksekliğindeki Kocatepe’ye gerçek yola çıktılar. Toplar da gecenin keskin soğuğu ve zifiri karanlığında bayan erkek çocuk köylülerimizin yardımıyla, katırlar ve öküz otomobilleriyle Şuhut’tan yola çıktılar. Ses çıkarmaması için hem tekerleklere hem de hayvanların ayaklarına bezler sarıldı. Yaklaşık 8-10 saat süren Şuhut-Kocatepe yürüyüşü, Türk milletinin bağımsızlığı için yapabileceği fedakarlıkların adeta simgesi haline gelecekti. Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın ‘Mustafa Kemal’in Kağnısı’ isimli şiiriyle ölümsüzleşen bayanımızın kahramanlık ve fedakârlıkları, Elif bayanla özdeşleşti. Elif, cepheye mermi taşırken öküzü Kocabaş ölünce tereddütsüz kendini koşmuştu kağnısına.” formunda konuştu.
Kocatepe’den yapılan atak şoke etti
26 Ağustos Cumartesi sabahı saat 05.30’da birinci top atışlarının Kocatepe’den yapıldığını anlatan Prof. Dr. Hadiye Yılmaz Odabaşı, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Beklenmedik bu birinci taarruz Yunan kuvvetlerinde büyük tahribata yol açarken asıl tesiri ruhsal şok olmuştu. Hiç beklemedikleri Türk saldırısı karşısında Yunan kuvvetleri şaşkınlık yaşarken Türk süvari birlikleri de düşman gerisine sızarak çevirme ve imha harekâtına başlamıştı. 30 Ağustos 1922 Çarşamba günü sabahın erken saatlerinde Başkomutanlık Meydan Muharebesiyle Türk Kurtuluş Savaşı’nın kesin zafer günü ilan edildi. Millet ve onun evlatları olan askerlerimizin 25/26 Ağustos gecesi kat ettikleri Şuhut-Kocatepe yolu ise halkımızın azim, kararlılık ve baht anlarından biri olarak tarihimize kaydedildi.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
